وسواس جنسی افکار مزاحم و ناخواسته جنسی است که معمولا به صورت انحرافات جنسی به ذهن فرد هجوم آورده و باعث احساس گناه و شرم در او می شوند.
وسواس به معنی عقاید ، افکار ، تکانه ها یا تصورات تکرار شونده و بادوام است که تجربه ای مزاحم و خسته کننده برای فرد ایجاد میکند که بخش عمده ای از انرژی مغزی او را مصرف میکند.
در مورد مسائل جنسی هم میتوان گفت که افکاری ناخواسته و آزار دهنده هستند که به دلیل تجربیات بد یا استرس های محیطی شدید یا افسردگی و سایر اختلالات روانی بوجود می آید که تنوع بسیار زیادی دارد.
از آنجایی که مسائل جنسی در کشور ما یک تابو هستند و آگاهی کمی در موردشان به افراد داده می شود ، افرادی که دچار وسواس جنسی می شوند با خودشان تصور میکنند که یک منحرف جنسی هستند.
وسواس جنسی افکار و تصاویر جنسی است که فرد در موقعیت های مختلف آن ها را تجربه میکند ، یکی از انواع وسواس های جنسی میتوان تصاویر یا افکار جنسی در رابطه با محارم باشد که میتواند به صورت تصور کردن بوسیدن یا رابطه جنسی با فرد در فکر بیمار ، تکرار شود بدون این که واقعا انجام شده باشد.
وسواس جنسی رواج زیادی دارد و تقریبا یک چهارم افراد وسواسی دارای وسواس جنسی هستند. البته به طور قطع می توان گفت که اغلب بیمارانی که دچار وسواس جنسی شده اند با مراجعه به مشاور مجرب میتوانند مشکلشان را درمان کنند.
وسواس جنسی چیست؟
وسواس جنسی باعث می شود که فرد نتواند از رابطه جنسی لذت ببرد و همسرش را هم کلافه می کند و به طور کلی کیفیت رابطه جنسی را از بین می برد. بنابراین شناخت وسواس جنسی میتواند به شما کمک کند که سریعتر درمان را شروع کرده و به زندگی زناشوییتان سر و سامان بدهید.
در وسواس جنسی ، ممکن است افکار جنسی به زور وارد ذهن فرد شوند حتی اگر هیچگاه به عمل منجر نشوند ولی میتوانند به قدری فکر فرد را درگیر کند که کار و فعالیت های اجتماعی را برایش غیر ممکن نمایند. مثلا حتی یک کار ساده مثل نوازش موهای یک کودک ممکن است منجر به هجوم افکار جنسی غیر قابل تحمل در ذهن فرد شود.
وسواس جنسی میتواند به صورت وسواس فکری – عملی یا شخصیت وسواسی بروز کند که هر دوی آن ها میتواند رابطه جنسی را مختل کنید.
به عنوان مثال :
فردی که وسواس تمیزی دارد هنگام رابطه جنسی مدام نگران است که جایی کثیف نشود یا فورا به حمام برود و خودش را بشوید.
کسی که وسواس نظم دارد هنگام رابطه جنسی نگران زمان بندی هایش است و میترسد که به کارهای دیگرش نرسد.
شخصیت وسواسی از آنجا که فردی کمال گراست همیشه نگران است که نتواند به اندازه کافی خوب باشد و درگیر کمبودهای ظاهری اش می شود.
برخی افکار جنسی وسواسی حالت انحرافی می گیرد و باعث بروز تشویش فکری شده و فرد مجبور می شود برای رفع اضطراب کارهای اشتباهی انجام دهد مثلا فرد متاهلی که درگیر وسواس خیانت به همسرش می شود یا فردی که درگیر وسواس برقراری رابطه جنسی با کودکان می شود.
برخی افرد وسواس به زبان آوردن کلمات جنسی را دارند.
برخی افراد هنگام صحبت کردن با جنس مخالف یا حتی موافق درگیر افکار جنسی منحرف می شوند.
برخی افراد در اثر افکار وسواسی انحرافی درگیر خودارضایی وسواسی می شوند .
تفاوت وسواس جنسی با خیال پردازی جنسی
تفاوت اصلی وسواس جنسی با خیال پردازی جنسی در لذت جویی ست ، افرادی که خیال پردازی جنسی میکنند از خیال پردازی خود احساس لذت دارند ولی افراد یکه دچار افکار وسواس جنسی شده اند بابت حضور این افکار در ذهنشان احساس شرم و گناه دارند.
خیال پردازی جنسی به صورت خودخواسته و خود آگاه است و برای فرد خوشایند هستند ولی افکاری وسواسی جنسی معمولا ناراحت کننده هستن و به طور ناخواسته وارد ذهن فرد می شوند و برایش مزاحم و دردسر ساز هستند که در حالت شدید و مداوم میتواند باعث احساس گناه ، عذاب وجودان ، ناتوانی ، شرمندگی و غیر معمولی بودن شوند.
انواع افکار وسواسی جنسی
افکار جنسی مزاحم در زنان معمولا با تصورات عاطفی همراه است ولی افکار جنسی مزاحم در مردان با تصور بدن شکل میگیرد.
به طور کلی افکار جنسی مزاحم در 4 گروه قرار می گیرند :
1 – افکار جنسی در ارتباط با شریک جنسی مشخص
2 – افکار مربوط به آزار جنسی مثل تجاوز به دیگران یا تجربه مورد تجاوز قرار گرفتن
3 – افکار همجنس گرایانه
4 – افکار جنسی مرتبط با افراد مشهور
نمونه هایی از وسواس جنسی
1 – مراجعی که همیشه تصورات جنسی نسبت به پسر همسایه دارد و با وجودی که در واقعیت هیچ آسیبی به کودک نرسانده ولی از نظر ذهنی به قدری تحت فشار قرار گرفته که تصور می کند به کودک آسیب جنسی رسانده است و از این افکار دچار وحشت شده و قادر نیست این افکار را از ذهنش خارج کند.
افردی که درگیر وسواس جنسی می شوند ممکن است ساعت های زیادی را صرف اطمینان دادن به خودشان کنند که خطایی مرتکب نشده اند و ممکن است مدام از همسر ، همکار دوست یا اطرافیان در این مورد سوالاتی بپرسند تا فکرشان را آرام کنند.
2 – افکار وسواسی جنسی میتواند به صورت تمایل و تصاویر در رابطه با جنس مخالف باشد مثلا مراجعی که با دیدن هر فردی از جنس مخالف با خودش فکر میکند ، نکند افکار جنسی در موردش داشته باشد یا بخواهد با او رابطه جنسی داشته باشد یا حرف جنسی ای از دهانش نپرد.
3 – افرادی که دچار افکار جنسی و رابطه با اعضای خانواده می شوند و ممکن است که تصویر برهنه یکی از اعضای خانواده یا تصور رفتار جنسی خاصی با آن ها جلوی چشمشان بیاید ، این افراد دچار عذاب وجدان شدید می شوند و از انواع تنبیه ها مثل حبس کردن خودشان در اتاق ، سر به زیر نگاه کردن ، سرکار ماندن تا دیروقت و هر کار دیگری که تماسشان را با خانواده محدود کند ، استفاده می کنند.
4 – برخی افکار جنسی ممکن است نگرانی از گرایش جنسی باشد مثلا فرد با وجودی که هیچ فعالیت جنسی همجنس گرایی ندارد با خودش بگوید : " نکند من همجنس گرا هستم " این افکار آزار دهنده زمانی بیشتر می شود که به استخر و باشگاه بروند و افراد هم جنس خودشان را جذاب ببینند و ساعت ها فکرشان را درگیر شواهدی کند که به خودش اثبات کند همجنس گرا نیست و مدام از اطرافیان بخواهد که دراین مورد به او اطمینان بدهند.
چنین فردی ممکن است برای این که به خود بقبولاند همجنس گرا نیست شروع به خودارضایی یا رابطه های متعدد با غیر همجنس نماید.
علایم وسواس جنسی
وسواس جنسی نوعی وسواس فکری است که پیامدهای نگران کننده ای دارد و باعث ضصطراب و شرم در فرد مبتلا می شود. این افکار مزاحم ماهیت جنسی دارد و فرد از ورودشان به ذهنش دچار احساس گناه و عذاب وجدان می شود و به دلیل این که کنترلی بر آن ها ندارد نمیتوند رابطه جنسی و زناشویی موفقی را تجربه کند .
علایم وسواس جنسی که در مورد موضوعات زیر به ذهن فرد هجوم می آورند به طور کلی عبارتند از :
- افکاری که درباره رابطه جنسی با حیوانات است.
- افکاری که درباره رابطه جنسی با محارم است.
- افکار جنسی که درباره سواستفاده جنسی به حالت فاعل یا مفعول است.
- افکاری که درباره خیانت است.
- افکاری که درباره سادیسم و مازوخسیم است.
- افکاری که درباره بردگی جنسی است.
- افکارجنسی که درباره جسد و بدن مرده است.
- افکاری که درباره میل جنسی به فرزند ، کودکان زیر سن قانونی، دوستان یا نزدیکان است.
- افکاری که درباره رابطه جنسی غیر معمول مثل همجنس گرایی است.
روش های کنترل وسواس جنسی
در صورتی که با افکار جنسی ناراحت کننده و مزاحم روبرو هستید میتوانیدبا گامهای زیر این افکار را بهتر کنترل کنید :
تمرین تنفس عمیق برای کم کردن اضطراب
پذیرش افکار مزاحم به عنوان افکار مزاحم وسواسی بدون سرزنش کردن و قضاوت خودتان
پذیرش این که این افکار به صورت خودکار به ذهنتان می آیند و خودخواسته نیستند و میتوانید ناظرشان باشید ولی آن ها را نادیده بگیرد
اجتناب از سرکوب افکار
ریشه یابی منبع اضطراب و کنترل آن
پیدا کردن علت ریشه ای این ا فکار
مشغول نگه داشتن جسم و ذهن با فعالیت ها و افکار مثبت
درمان وسواس جنسی
افکار جنسی آزار دهنده در صورتی که شدید و دائمی شوند باعث می شود که فرد با خودش بگوید بالاخره یک روزی این رفتار را انجام میدهم و همین فکر باعث ازار بیشتر او می شود.
انواع وسواس جنسی قابل درمان است . معمولا برای درمان وسواس جنسی از مشاوره و هیپنوتیزم درمانی ، دارو درمنی ، غرقه سازی یا مواجهه درمانی ، شناخت درمانی یا درمان شناختی – رفتاری استفاده می شود.
همه وسواس ها ناشی از اضطراب درونی هستند بنابراین برای درمان افکار جنسی مزاحم باید اضطراب درونی فرد را درمان کرد.
برخی از روانشناسان معتقدند که سرکوب افکار مزاحم به جای این که آن ها را کمرنگ کند باعث تقویت بیشترشان می شود بنابراین اولین قدم برای درمان وسواس جنسی ، پذیرش آن بدون قضاوت و سرزنش است.
از آنجا که کنار گذاشتن افکار از کنار گذاشتن رفتان ، سخت تر است بنابراین ممکن است در اولین مراجعان به روانشناسی که درک درستی از مشکل شما ندارد ، نتوانید بهبود پیدا کنید و موفق به کنار گذاشتن افکار وسواسی جنسی شوید.
در روشهای درمان شناختی رفتاری ، در ابتدا روانشناس باید تشخیص د هد که چه نوع فکری باعث می شود که افکار وسواسی در ذهن شما باقی بمانند و بعد از شناسایی درست میتواند راههای مبارزه با این افکار را به شما بیاموزد.
در مورد افکار وسواسی جنسی که مدام به ذهن حمله می کنند تکنیک هایی طراحی می شود تا فرد توانایی مقابله با این افکار را پیدا کند.
اصل درمان شناختی رفتاری برای وسواس ، استفاده از خو گیری یا عادت است . خو گرفتن به معنی عادت کردن با استفاده از تمرین مکرر است.
افرادی که وسواس جنسی راجع به قشر خاص مثل کودکان دارند یا موضوع ، مکان یا اشیا خاص مثل کفش ، لباس زیر ، فیلم یا افراد خاص در خیابان باعث هجوم افکار جنسی به ذهن او می شوند معمولا برای ردمان باید سعی کنند از قرار گرفتن در این موقعیت ها اجتناب کنند یا از ذکرها و دعاهای مختلف برای پاک شدن این افکار در ذهنشان استفاده کنند.
