تخم مرغ به طور کلی یک غذای کامل محسوب می شود که سرشار از پروتئین مواد ، ویتامین ها و مواد معدنی است ، با وجودی که پروتئین سفیده تخم مرغ بیشتر است ولی مواد مغذی در موجود در زرده تخم مرغ به قدری زیاد است که میتواند بخش زیادی از نیازهای تغذیه بدن را تامین کند.
تخم مرغ به عنوان یک ماده غذایی کامل شناخته می شود و حاوی انواع مواد مغذی و حیاتی برای سلامت است. تخم مرغ دو بخش کاملا جدا گانه زرده و سفیده دارد. زرده تخم مرغ قسمتی است که رویان در حال رشد را تغذیه می کند و به همین دلیل حاوی انواع ویتامین ها و مواد معدنی برای تبدیل رویان به جوجه است. زرده تخم مرغ حاوی چربی و کلسترول بوده و حود یک پنجم آن پروتئین است.
زمانی که یک تخم مرغ را بشکنید زرده به شکل دایره در قسمت میانی قرارگرفته است و دور تا دورش با سفیده پوشانده شده که وظیفه حفاظت از جنین رو به رشد را بر عهده دارد.
ارزش غذایی زرده تخم مرغ
پروتئین موجود در زرده تخم مرغ جزو بهترین پروتئین های موادد غذایی محسوب می شود و حاوی ویتامین ب 6 ، ب 12 ، ویتامین کا ، ویتامین آ ، ویتامین دی و ویتامین ای است.
پروتئین موجود در هر زرده تخم مرغ حدود 2.7 گرم است.
زرده و سفیده تخم مرغ هر کدام حاوی 13 نوع ماده معدنی هستند از جمله : کلسیم ، منیزیم ، آهن ، پتاسیم ، سدیم و سلنیوم .
90 درصد کلسیم و 93 درصد محتوای آهن تخم مرغ در زرده آن است و مقدار کمی از آن در سفیده قرار گرفته است.
به گزارش وزارت کشاورزی آمریکا ، زرده خام یک عدد تخم مرغ بزرگ با وزن 17 گرم حاوی مواد زیر است :
کالری | ۵۵ واحد |
پروتئین | 2.7 گرم |
چربی | ۴.۵۱ گرم |
کلسترول | ۱۸۴ میلی گرم |
کربوهیدرات | ۰.۶۱ گرم |
قند | ۰.۱۰ گرم |
فیبر غذایی | ۰ گرم |
تیامین | ۰.۰۳۰ میلی گرم |
ریبوفلاوین | ۰.۰۹۰ میلی گرم |
نیاسین | ۰.۰۰۴ میلی گرم |
ویتامین B۶ | ۰.۰۶۰ میلی گرم |
ویتامین B۱۲ | ۰.۳۳۲ میکروگرم |
ویتامین A | ۶۴.۸ میکروگرم |
ویتامین E | ۰.۴۳۹ میلی گرم |
ویتامین D (D۲ و D۳) | ۰.۹۱۸ میکروگرم |
ویتامین K | ۰.۱۱۹ میکروگرم |
مواد مغذی زرده تخم اردک، بلدرچین، غاز و تخم بوقلمون حاوی مقادیر بیشتری هستند.
مصرف متعادل زرده تخم مرغ در هفته
مصرف یک عدد تخم مرغ کامل تعادل مناسبی از پروتئین ، چربی و کالری بدن را تامین میکند وباعث ایجاد احساس سیری و رضایت در فرد می شود.
یک سوم اسیدهای چرب تخم مرغ جزو اسیدهای چرب اشباع هستند که مقدار کمی محسوبم ی شوند. کلسترول موجود در زرده تخم مرغ از نوع کلسترول خوب است که در ترکیب غشای سلولی به طور طبیعی وجود دارد و برای تولید سلولهای جدید در بدن مورد استفاده قرار می گیرد.
مصرف تخم مرغ سه بار در هفته میتواند به سلامت بددن به خصوص کودکان کمک کند حتی افراد دیابتی یا افرادی که بیماری های قلبی عروقی دارند نیز با مصرف متعادل تخم مرغ هیچ مشکلی برایشان ایجاد نخواهد شد.
خواص زرده تخم مرغ از نظر طب سنتی
زرده تخم مرغ یکی از معدود خوراکی هایی است که در صورت هضم کامل در فرد سالم تبدیل به خون مفید و معتدل می شود بدون این که تغییری در گرمی ، سردی ، تری یا خشکی بدن بدهد ، البته به شرطی که بیش از حد حرارت نبیند و سفت نشود.
زرده تخم مرغ نیم پز با به اصطلاح عسلی ، غذایی لطیف محسوب می شود و در فرد سالم با مزاج معتدل به راحتی هضم می شود و مواد مغذی موجود در آن به سرعت در بدن توزیع می شود و فضولات کمی به جای می گذارد به همین دلیل است که یکی از خوراکی های توصیه شده برای بیماران به خصوص هنگام سرماخوردگی خوردن تخم مرغ عسلی است.
زرده تخم مرغ نیم پز یکی از بهترین خوراکی ها برای تقویت سیستم عصبی مرکزی ، دستگاه گردش خون است.
افرادی که با کامپیوتر کار میکنند میتوانید برای کندتر شدن روند ضعف سیستم عصبی و خستگی و فرسودگی از زرده تخم مرغ نیم پز استفاده کنند.
مصرف همزمان زرده تخم مرغ و گردو خاصیت ضد عفونی کننده دارد و برای درمان و مقابله با عفونت های بدن موثر است.
در افرادی که رژیم وگان دارند و گوشت مصرف نمی کنند ، تخم مرغ منبع اصلی پروتئین محسوب می شود.
فواید زرده تخم مرغ برای ورزشکاران
مقدار پروتئین در زرده تخم مرغ 2.7 گرم و در سفیده تخم مرغ 3.6 گرم است با این حال زرده تخم مرغ تقریبا دارای تمام ویتامین ها و موادد معدنی محلول در آب و چربی است. تحقیقات انجام شده درباره مصرف تخم مرغ کامل نشان داده است که نسبت به مصرف سفیده به تنهایی ، فواید قابل توجه تری دارد.
مطالعه ای که در سال 2017 انجام داد نشان داد مردان جوانی که بلافاصله بعد از ورزش مقاوتی تخم مرغ کامل می خورند نسبت به افرادی که فقط سفیده تخم مرغ مصر فمیکنند ف مقدار متابولیسم عضلانی شان بالاتر می رود.
زرده تخم مرغ برای سلامت چشم
کاروتنوئید موجود در زرده تخم مرغ ، به خصوص لوتئین و زآکسانتین ازمواد ضروری برای سلامت چشم هستند. وجود این کاروتنوئیدها در زرده تخم مرغ احتمال ابتلا به آب مروارید و تخریب ماکولا که معملا بعد از 55 سالگی بروز می کند را کاهش میدهند.
تقویت دستگاه گوارش با زرده تخم مرغ
فسویتین موجود در زرده تخم مرغ از ترکیباتی است که باعث کاهش التهاب در بدن و دستگاه گوارش می شود و مشکلات گوارشی را کاهش میدهد.
تقویت سیستم ایمنی با زرده تخم مرغ
ترکیبات خاص غشای زرده تخم مرغ باعث تولید ماکروفاژها می شود ، این سلولهای از بدندر مقابل بیماریها و عفونت ها محافظت می کند.
کاهش فشار خون با مصرف زرده تخم مرغ
تحقیقاتی که روی موش ها انجام شد نشان داد که ترکیبات پپتیدی موجود در زرده تخم مرغ به طور قابل توجهی فشار خون موش ها را کاهش میدهد.
سلامت قلب و عروق با زرده تخم مرغ
زرده تخم مرغ حاوی مواد معدنی و مواد مغذی مفید برای سلامت قلب و عروق است. مصرف به اندازه زرده تخم مرغ نه تنها مشکلی برای قلب ایجاد نمی کند بلکه مواد مغذی موجود در آناز جمله کولین به تنظیم عملکرد قلب و عروق کمک میکند.
پیشگیری از سرطان سینه با زرده تخم مرغ
یکی از مواد مغذی مهم موجود در زرده تخم مرغ ، کولین ست ، مطالعات نشان داده اند که مصرف بالای کولین در زنان باعث می شود احتمال ابتلا به سرطان سینه در زنان 24 درصد کاهش پیدا کند.
فواید زرده تخم مرغ برای مو
زرده تخم مرغ حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مفید برای موها است و میتواند برای مرطوب کردن موهای خشک و تقویت رشد موها استفاده شود.
ویتامین آ ، ویتامین ای ، بیوتین و فولات موجود در زرده تخم مرغ تنها بخشی از مواد مغذی لازم برای رشد و درخشش موها هستند.
فواید زرده تخم مرغ برای پوست
بخش عمده ای از زرده تخم مرغ ، آب و چربی است که کمک زیادی به آبرسانی و مرطوب ماندن پوست میکند.
ماسک صورت با ترکیب زرده تخم مرغ و عسل میتواند به پوست آبرسانی کرده و صورتتان را نرم و لطیف کند.
استفاده از ماسک زرده تخم مرغ برای افرادی که پوست خشک و پوسته پوسته دارند معجزه میکند. مواد مغذی موجود در آن برای تغذیه ، لطافت و آبرسانی به پوست مفید است ، ماسک زرده تخم مرغ و عسل برای مشکلات پوستی از جمله آکنه ، تیرگی پوست و خشکی پوست مفید است. بهتر است هفته ای 1 – 2 بار از این ماسک مغذی برای پوست خودتان استفادده کنید.
کافیست 2 قاشق چایخوری عسل را با 1 عدد زرده تخم مرغ و 3 – 4 قطره روغن زیتون مخلوط کنید و نیمی از آن را روی صورت بکشید و بعد از 5 دقیقه بقیه ماسک را روی صورت بکشید و بعد از 15 دقیقه بشویید و کرم مرطوب کننده بزنید.
خواص زرده تخم مرغ برای کودکان
زرده تخم مرغ برای تقویت استخوان ها و رشد کودکان مفید است . ویتامین ب موجود در زرده تخم مرغ به رشد بهتر هوش و عملکرد مغزی کودکان کمک میکند. پروتئین ، اسیدهای چرب امگا 3 برای رشد جسمی کودک و فولات برای حفظ و نگهداری سلول های جدید در مراحل اولیه مفید است.
خواص زرده تخم مرغ برای نوزاد
زرده تخم مرغ منبع خوبی چربی و پروتئین سالم برای نوزاد است. نسبت مناسب ، چربی ، پروتئین و کربوهیدرات های طبیعی در زرده تخم مرغ برای رشد سالم نوزاد مفید است.
کلسترول موجود در زرده تخم مرغ از نوع کلسرول خوب است که به رشد و توسعه مغز نوزاد کمک میکند به همین دلیل است که شیر مادر حاوی مقدار زیادی کلسترول است.
زرده تخم مرغ سرشار از ویتامین های محلول در چربی است ، ویتامین ای ، ویتامین دی ، ویتامین آ و ویتامین کا برای تقویت و تحکیم ساختار استخوان های نوزاد ضروری هستند.
این ویتامین ها به طور چشمگیری باعث زیبایی چهره نوزاد می شوند.
سایر ریزمغذی های موجود در زرده تخم مرغ ، از جمله کولین ، ویتامین ب 12 ، تیامین ، ریبوفلاوین ، فولات ، روی ، مس و سلنیوم برای رشد و سلامت نوزاد ضروری هستند.
مضرات زرده تخم مرغ
در منابع طب ایرانی خوردن زرده خام یا زرده سفت شده تخم مرغ برای افراد سالم و معتدل توصیه نشده است. افرادی که خونشان غلیظ است بهتر است تخم مرغ عسلی مصرف کنند ، زرده تخم مرغ سفت برای این افراد مفید نیست و باعث غلیظ تر شدن خون می شود.
اغلب افراد تصور میکنند که وجود کلسترول در زرده تخم مرغ باعث افزایش چربی کبد شده و برای کبد مناسب نیست ولی مصرف متعادل تخم مرغ هیچ تاثیر منفی بر کبد یا کلسترول خون ندارد البته افراد مبتلا به کبد چرب بهتر است در مصرف آن احتیاط کنند.
حرارت دیدن پروتئین تخم مرغ میتواند باعث بروز حساسیت در برخی افراد شود ، این افراد میتوانند تخم مرغ خام مصرف کنند ، البته احتمال بروز عفونت سالمونلا هنگام مصرف تخم مرغ خام وجود دارد.