PCOD و PCOS هر دو شرایطی هستند که بر روی تخمدان زنان تأثیر می گذارند و علائم مشابهی دارند، اما تفاوت های کلیدی نیز دارند. در این مقاله از رشت گشت به بررسی تفاوت PCOD و PCOS می پردازیم.
PCOS (سندرم تخمدان پلی کیستیک) و PCOD (اختلال تخمدان پلی کیستیک) اشکال مختلف یک اختلال هورمونی شایع هستند که بر زندگی زنان زیادی در سراسر جهان تأثیر می گذارد. هر دو وضعیت بر سلامت باروری و سلامت کلی زنان تأثیر بسزایی دارند.
اختلال تخمدان پلی کیستیک (PCOD) یک بیماری است که در آن اندام های تولید مثل زن در سن باروری، تخمک های نابالغ یا نیمه بالغ را بیش از حد تولید می کنند. این تخمک ها به مرور زمان در تخمدان ها به کیست تبدیل می شوند. در نتیجه، تخمدان ها بزرگ شده و مقادیر زیادی از هورمون های مردانه (آندروژن) تولید می کنند که می تواند منجر به مشکلات باروری، چرخه های قاعدگی نامنظم، افزایش وزن ناخواسته و سایر مشکلات سلامتی شود.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک اختلال متابولیک است که در آن زن تحت تأثیر عدم تعادل هورمونی در سال های باروری (بین 12 تا 51 سالگی) قرار می گیرد. به دلیل افزایش سطح هورمون های مردانه، زنان ممکن است پریودهای قاعدگی را به طور کامل نداشته باشند، تخمک گذاری نامنظم داشته باشند که باعث بارداری سخت می شود، همزمان در بدن و صورت رشد غیرطبیعی مو داشته باشند و در بلند مدت منجر به بیماری قلبی و دیابت شود. PCOS یک بیماری جدی پزشکی است و نیاز به مراقبت پزشکی مناسب یا درمان جراحی دارد. بسیاری از زنان PCOS دارند اما از آن بی اطلاع هستند.
عوارض احتمالی تنبلی تخمدان (PCOS)
PCOS می‌تواند منجر به مشکلات و سختی‌های مختلفی شود که نه تنها بر سیستم تولیدمثل، بلکه بر سلامت کلی فرد نیز تأثیر می‌گذارد. برای درک عمیق‌تر، بیایید به مشکلات بالقوه‌ای که PCOS ممکن است ایجاد کند، نگاهی بیندازیم:
• بی‌نظمی‌های قاعدگی: یکی از اصلی‌ترین علائم PCOS، الگوی نامنظم قاعدگی است. افراد مبتلا به PCOS ممکن است با پریودهای گاه‌به‌گاه یا طولانی مواجه شوند، یا حتی به دلیل تخمک گذاری نامنظم، به طور کامل پریود را از دست بدهند. عدم تعادل هورمونی باعث برهم خوردن چرخه قاعدگی منظم می‌شود و پیش‌بینی زمان تخمک گذاری یا پریودی را دشوار می‌کند.
• ناباروری: PCOS یکی از عوامل اصلی ناباروری در زنان است. عدم تعادل هورمونی و تخمک گذاری نامنظم مرتبط با PCOS می‌تواند باعث شود که تخمک‌ها به درستی بالغ شده و برای لقاح آزاد شوند. علاوه بر این، می‌تواند منجر به ایجاد کیست‌های متعدد تخمدان شود که باعث اختلال بیشتر در تخمک گذاری می‌شود. زنان مبتلا به PCOS ممکن است با بارداری طبیعی به طور طبیعی مشکل داشته باشند و به دنبال کمک‌های پزشکی، مانند درمان‌های باروری یا القای تخمک گذاری باشند.
• مشکلات متابولیک: ارتباطی قوی بین مشکلات متابولیک و PCOS وجود دارد. PCOS با شرایطی مانند مقاومت به انسولین و چاقی مرتبط است. مقاومت به انسولین زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌ها به درستی به انسولین پاسخ ندهند که منجر به افزایش سطح انسولین در خون می‌شود. این می‌تواند منجر به افزایش وزن و ایجاد چالش در حفظ سطح قند خون مناسب شود، که در نهایت ممکن است منجر به دیابت نوع ۲ شود.
• افزایش وزن: بسیاری از زنانی که به PCOS مبتلا هستند، به دلیل عدم تعادل هورمونی و کاهش حساسیت بدن به انسولین، در کنترل وزن خود با مشکل مواجه می‌شوند. سطوح بالای انسولین می‌تواند منجر به تولید بیشتر هورمون‌های مردانه به نام آندروژن شود و در نتیجه باعث افزایش وزن، به ویژه در ناحیه شکم، شود. وزن اضافی بدن می‌تواند علائم PCOS را در زنان تشدید کند و خطر ابتلا به سایر بیماری‌های پزشکی مانند اختلالات قلبی عروقی را افزایش دهد.
• آکنه و هیرسوتیسم: PCOS به دلیل افزایش سطح آندروژن می‌تواند باعث آکنه و هیرسوتیسم (رشد بیش از حد مو به الگوی مردانه در نواحی مانند صورت، سینه، پشت یا شکم) شود. زنان مبتلا به PCOS ممکن است آکنه مداوم یا شدید را تجربه کنند و برای مدیریت موهای زائد از روش‌هایی مانند اصلاح، اپیلاسیون یا لیزر درمانی کمک بگیرند.
• سندرم متابولیک: PCOS خطر ابتلا به سندرم متابولیک را افزایش می‌دهد که مجموعه‌ای از شرایط از جمله فشار خون بالا، قند خون بالا، سطح غیرطبیعی کلسترول و چربی اضافی شکم است. این عوامل در مجموع خطر ابتلا به بیماری قلبی، سکته مغزی و دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهند.
علاوه بر این مشکلات فیزیکی، زنان زیادی که به PCOS مبتلا هستند با جنبه‌های منفی مرتبط با سلامت کلی خود نیز مواجه می‌شوند، از جمله:
• تغییرات خلقی
• روابط اجتماعی منفی
• کاهش اعتماد به نفس
• تصویر بدنی منفی
• اختلال در الگوی غذا خوردن و خواب
• کاهش انگیزه
درک تفاوت بین PCOD و PCOS
| PCOS | PCOD |
| سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک مشکل جدی است که با تولید بیش از حد هورمون های مردانه (آندروژن ها) توسط تخمدان ها مشخص می شود و در نتیجه تعداد زیادی کیست تشکیل می شود. | PCOD (فرم کامل PCOD اختلال تخمدان پلی کیستیک است) یک وضعیت سلامتی است که در آن تخمدان‌های یک زن تخمک‌های رشد نیافته یا تا حدی نابالغ تولید می‌کنند که در نهایت به کیست تبدیل می‌شوند. |
| PCOS تأثیر منفی بر پتانسیل باروری زنان دارد. PCOS به دلیل تخمک گذاری نامنظم می تواند باردار شدن را برای زنان سخت تر کند. اگر بارداری اتفاق بیفتد، خطر سقط جنین، زایمان زودرس یا عوارض بیشتر است. | PCOD مقداری معادل هورمون مردانه را در مقایسه با PCOS آزاد نمی کند. در نتیجه، علائم و نشانه‌های مشکلات PCOD در زنان کمتر دیده می‌شود و به ندرت قابل توجه است. زنان مبتلا به PCOD علائم خفیف تا متوسطی دارند که می‌توانند با تغییر در رژیم غذایی، شیوه زندگی و دارو کنترل شوند |
| تقریباً از هر سه زن در سراسر جهان، یک نفر به PCOD مبتلا می شود، وضعیتی که کاملاً شایع است. PCOS تعداد کمتری از زنان را در مقایسه با PCOD تحت تأثیر قرار می دهد. | تقریباً از هر سه زن در سراسر جهان، یک نفر به PCOD مبتلا می شود، وضعیتی که کاملاً شایع است. |
| اختلال تخمدان پلی کیستیک (PCOD) عوارض قابل توجهی ایجاد نمی کند و می تواند با اجرای یک برنامه غذایی مناسب به طور موثر درمان شود. اگرچه هیچ درمانی برای سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود ندارد، اما علائم را می توان با اصلاح شیوه زندگی و داروها کنترل کرد. | اختلال تخمدان پلی کیستیک (PCOD) عوارض قابل توجهی ایجاد نمی کند و می تواند با اجرای یک برنامه غذایی مناسب به طور موثر درمان شود. |
| PCOS یک اختلال متابولیک است که با خطر بیشتر بیماری هایی مانند فشار خون بالا، دیابت، بیماری های قلبی، چاقی و سرطان های رحم و سینه مرتبط است. زنان مبتلا به PCOS ممکن است به درمان مشکل PCOD از جمله درمان های ناباروری و مراقبت فعال برای سایر مشکلات سلامتی که ممکن است با آن مواجه شوند نیاز داشته باشند. | PCOD بر توانایی زن برای باردار شدن تأثیری ندارد. تقریباً در 80 درصد موارد، زنان می توانند با حداقل کمک و استفاده از داروها باردار شوند. |
علائم PCOD / PCOS
√ قاعدگی نامنظم یا بدون پریود: یکی از اصلی‌ترین علائم PCOD، سیکل‌های قاعدگی غیر قابل پیش‌بینی است. افراد مبتلا به PCOS ممکن است با چرخه‌های قاعدگی کم‌حضور، طولانی یا به طور کامل بدون پریود مواجه شوند.
√ خونریزی شدید یا طولانی: برخی از افراد مبتلا به PCOS ممکن است خونریزی قاعدگی شدید یا طولانی (منوراژی) را تجربه کنند. این می‌تواند ناشی از عدم تعادل در سطح هورمون‌ها باشد.
√ تولید بیش از حد هورمون‌های مردانه: PCOD اغلب منجر به تولید بیش از حد هورمون‌های مردانه می‌شود که در زنان نیز به مقدار کم تولید می‌شود. این تولید بیش از حد می‌تواند منجر به علائمی مانند:
√ موهای زائد: رشد غیرطبیعی موهای ضخیم و تیره روی صورت، سینه، پشت یا سایر نواحی که به طور معمول در مردان مو وجود دارد.
√ آکنه شدید یا مداوم: وجود آکنه کیستیک، شدید یا مداوم ممکن است نشانه‌ای از PCOS باشد.
√ کم مویی یا ریزش مو با الگوی مشابه طاسی مردانه (آلوپسی آندروژنیک): این مورد می‌تواند رخ دهد.
√ ناباروری و مشکلات باروری: PCOS یک دلیل رایج برای مشکلات باروری است. بی‌نظمی در تخمک گذاری ناشی از PCOS باعث می‌شود بارداری برای زنان دشوار شود. تخمک گذاری نامنظم یا عدم تخمک گذاری، آزاد شدن تخمک بالغ را مختل می‌کند و بارداری را برای زنان مبتلا به PCOS به چالش می‌کشد.
√ افزایش وزن و مشکل در کاهش وزن: بسیاری از زنان مبتلا به PCOS با کنترل وزن مشکل دارند. عدم تعادل هورمونی باعث اختلال در ذخیره و پردازش گلوکز در بدن می‌شود و در نتیجه منجر به افزایش وزن، به ویژه در ناحیه شکم می‌شود.
√ تغییر رنگ پوست: برخی از زنان مبتلا به PCOS ممکن است با تغییرات رنگدانه پوست مواجه شوند که اغلب به صورت لکه‌های تیره در نواحی مانند خط گردن، ناحیه تناسلی و زیر بغل ظاهر می‌شود. این عارضه به عنوان آکانتوز نیگریکنس شناخته می‌شود و معمولاً با مقاومت به انسولین مرتبط است.
√ التهاب: ممکن است به دلیل عوامل فیزیولوژیکی مختلف، التهاب خفیفی در بدن ایجاد شود. همچنین نسخه‌های خفیف بیماری‌های خودایمنی می‌توانند منجر به التهاب در بافت‌های بدن شوند. این امر به نوبه خود باعث افزایش سطح آندروژن در بدن می‌شود.
√ سطوح بالای آندروژن: این هورمون که عمدتاً در مردان یافت می‌شود، با افزایش موهای صورت و بدن، بروز آکنه، مشکلات پوستی و افزایش حساسیت به بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط است.
علل PCOD/PCOS
PCOD/PCOS به دلیل ترکیبی از عوامل، از جمله سابقه خانوادگی، سبک زندگی و ژنتیک ایجاد می شود. صرفاً ناشی از یک عامل نیست. عناصر مختلفی مانند ژن ها، متابولیسم انسولین و مسائل هورمونی همگی در ایجاد PCOD/PCOS نقش دارند. برای درمان موثر این بیماری، درک این علل متمایز بسیار مهم است.
• رژیم غذایی ناسالم: پیروی از رژیم غذایی فاقد تغذیه مناسب و سرشار از چربی ها و قندهای ناسالم ممکن است در ایجاد PCOD/PCOS نقش داشته باشد.
• سبک زندگی بی تحرک: انجام فعالیت بدنی کم یا بدون فعالیت بدنی می تواند خطر ابتلا به PCOD را افزایش دهد.
• داروهای تغییر دهنده هورمون: برخی از داروها، از جمله داروهایی که بدون نسخه در دسترس هستند، می توانند سطح هورمون را مختل کنند و به طور بالقوه به PCOD کمک کنند.
• ژنتیک: PCOD/PCOS اغلب در خانواده ها اجرا می شود و تصور می شود که دارای یک جزء ارثی است.
علاوه بر این عوامل، محققان چندین علت فیزیولوژیکی را شناسایی کرده اند که ممکن است احتمال ابتلا به PCOD/PCOS را افزایش دهد:
• تولید بیش از حد انسولین: انسولین هورمونی است که به طور طبیعی توسط پانکراس تولید می شود و به تنظیم متابولیسم بدن و سطح قند خون کمک می کند. اعتقاد بر این است که سطوح بالای انسولین یک عامل کلیدی در ایجاد PCOD/PCOS است. انسولین اضافی می تواند تولید آندروژن ها (هورمون های مردانه) را تحریک کند که می تواند تخمک گذاری را مهار کند.
• التهاب: عوامل فیزیولوژیکی مختلف می توانند منجر به التهاب مزمن با درجه پایین در بدن شوند. شرایط خودایمنی و سایر فرآیندهای التهابی خفیف ممکن است به افزایش سطح آندروژن در بدن کمک کنند.
• سطوح بالای آندروژن: داشتن سطوح بالاتر آندروژن در بدن که معمولاً به عنوان هورمون های مردانه شناخته می شود، می تواند منجر به علائمی مانند موهای زائد صورت و بدن، جوش های آکنه، مشکلات پوستی و افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی شود.
تشخیص تنبلی تخمدان (PCOS)
شناسایی مشکل، برای یافتن راه حل مشکلات PCOS (اختلال تخمدان پلی کیستیک) ضروری است. متخصص زنان و زایمان شما با انجام معاینه فیزیکی و جمع آوری اطلاعات در مورد علائم شما شروع می کند. سپس پزشک ممکن است چندین آزمایش از جمله آزمایش خون برای تجزیه و تحلیل سطح هورمونی، قند خون، انسولین و کلسترول، و همچنین سونوگرافی لگن برای تشخیص کیست در تخمدان ها و اندازه گیری ضخامت دیواره رحم را توصیه کند.
درمان/راه حل برای PCOD و PCOS
علت دقیق PCOS به طور کامل شناخته نشده است، اما اعتقاد بر این است که ترکیبی از عدم تعادل هورمونی، عوامل ژنتیکی و تغییرات سبک زندگی در آن دخیل هستند. درمان PCOS یا راه حل برای PCOD و PCOS یا درمان مشکلات PCOS به یک رویکرد جامع نیاز دارد که بر عدم تعادل هورمونی زمینه‌ای تأثیر بگذارد، علائم را کنترل کند و سلامت و تندرستی کلی را ارتقا دهد. در اینجا به برخی از مواردی که می توانند به درمان PCOS یا ارائه راه حل برای مشکل PCOS کمک کنند اشاره شده است:
تغییرات سبک زندگی
√ ثابت شده است که فعالیت بدنی منظم حساسیت به انسولین را افزایش می دهد، چرخه قاعدگی را تنظیم می کند و سطح آندروژن را کاهش می دهد.
√ یک رژیم غذایی متعادل که شامل غلات کامل، منابع پروتئین بدون چربی، میوه ها، سبزیجات و چربی های مفید می تواند به تنظیم سطح انسولین و حفظ وزن سالم کمک کند.
√ دستیابی و حفظ وزن بدن سالم با اتخاذ عادات غذایی مناسب و انجام فعالیت بدنی منظم می تواند بر سطح هورمون ها تأثیر مثبت بگذارد و علائم را کاهش دهد.
√ اجرای روش های کنترل استرس مانند مدیتیشن، یوگا یا درمان می تواند به مدیریت عدم تعادل هورمونی ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) کمک کند.
داروها
√ قرص های ضد بارداری یا حلقه های واژن ممکن است برای تنظیم قاعدگی، کاهش سطح آندروژن و کاهش علائمی مانند رشد بیش از حد مو یا آکنه تجویز شوند.
√ داروهای ضد آندروژن می توانند به کاهش اثرات آندروژن ها کمک کنند و به کنترل علائمی مانند رشد بیش از حد مو و آکنه کمک کنند.
√ داروهایی مانند متفورمین ممکن است برای بهبود حساسیت به انسولین تجویز شوند که می تواند به کنترل وزن و تنظیم چرخه قاعدگی کمک کند.
کنترل علائم
√ برای کنترل علائم PCOS، استفاده از کرم برای آکنه، برداشتن موهای زائد در صورت نیاز و رسیدگی به مشکلات خلقی از طریق مشاوره یا دارو توصیه می شود. این مراحل می توانند به بهبود کلی سلامت کمک کنند.
پیگیری و نظارت منظم
√ برای نظارت بر سطح هورمون ها، ارزیابی اثربخشی درمان های مشکلات PCOS و ایجاد هرگونه اصلاحات لازم برای کاهش خطر، مشاوره مداوم با متخصصان پزشکی ضروری است.
نتیجه گیری
PCOD و PCOS مشکلات هورمونی پیچیده ای هستند که بر توانایی باروری و سلامت کلی زنان تأثیر می گذارند. دانستن علائم، نشانه ها، علل، تفاوت ها و نحوه درمان زودهنگام این شرایط واقعاً مهم است. اگر فکر می کنید علائم یا نشانه هایی از PCOD یا PCOS را دارید، مهم است که برای تشخیص صحیح و راه حل مناسب برای مشکلات PCOS و PCOD با متخصص زنان و زایمان صحبت کنید.
شناسایی علائم و نشانه های PCOS/PCOD اولین قدم برای درک پیچیدگی های این اختلال است. اگر نگران دوره های قاعدگی خود هستید، بارداری برایتان دشوار است یا نشانه هایی مانند موهای زائد روی صورت و بدن، آکنه یا طاسی مردانه را مشاهده می کنید، بهتر است با پزشک خود صحبت کنید.
