گاهی ممکن است فرد با وجود تمام تلاش ها برنامه ریزی ها؛ به هدفی که در نظر داشته نرسد، در این مورد برای یافتن مشکل موجود و رفع آن روش ارزیابی swot به او پیشنهاد می شود. در صورتی که فرد درک درستی از این روش داشته باشد می تواند درک خود را نسبت به کسب و کار تفییر دهد. در ادامه به تفسیر این روش می پردازیم.
روش تحلیلی swot چیست؟
تحلیل swot یا سوات را می توان به عنوان یک استراتژی مدیرتی و بازاریابی معرفی کرد که کمک می کند تا کسب و کار رونق بگیرد و فرد با شناخت نقاط ضعف و قوت؛ از فرصت ها و تهدیدهای موجود راهکاری هوشمندانه ای برای رسیدن به موفقیت در پیش بگیرد.
به این روش تحلیل ماتریس سوات نیز گفته می شود، این روش بسیار کاربردی است و بازدهی بالایی دارد، بنابراین بسیاری از موسسات و شرکت های موفق از این روش برای موفقیت و بهبود عملکردشان استفاده می کنند.
در این روش شناسایی شرایط محیطی و توانایی های درونی یک سازمان آسان می شود. در صورتی که سازمانی به ورشکستگی رسیده باشد می تواند با راهکارهای مناسب سوات که سبب بهره بردن از فرصت ها و همچنین مقابله با انواع تهدید های موجود می شود خود را از ورشکستگی نجات دهد و به میدان رقابت بازگردد.
تاریخچه تحلیل swot یا سوات چگونه است؟
قردی به نام آلبرت هامفری که مسئول یک پروژه تحقیقاتی در دانشگاه استنفورد آمریکا بود، جهت یافتن دلیل شکست و ارزیابی برنامه؛ یک تکنیک را پیشنهاد داد که از چهار حرف تشکیل شده است. در ادامه به معرفی این حروف اشاره شده است:
• حرف S اول کلمه Satisfsctory است و به معنای قسمت هایی از کار که لذت بخش هستند، است.
• حرف دوم O است که اول کلمه Opportunities است و معنای فرصت هایی است که می توان از آنها در پیشرفت آینده استفاده کرد.
• حرف F ابتدای کلمه Faults است و معنای شناسایی ایرادهای موجود را می دهد.
• و در نهایت حرف T که ابتدای کلمه Threats است و معنای نشان دادن تهدیدهایی که پیشرفت و موفقیت کار را به تاخیر می اندازد، است.
ممکن است از خودتان بپرسید که کلمه soft چگونه به swot تبدیل شد؟
در سال ۱۹۶۴ سمیناری در سوئیس با عنوان بنام ریزی بلندمدت برگزار شد که آقای هامفری بیان کرد این روش برگرفته از روش سافت است.
مزایای استفاده از روش تحلیلی سوات چیست؟
روش تحلیلی swot اطلاعات بسیار دقیقی را از عوامل بیرونی و درونی یک سازمان جمع آوری می کند و کمک می کند تا یک سازمان با بهره گیری از تمام پتانسیل ها توانایی خود را در عرصه ی رقابت افزایش دهد.
این روش تحلیلی به افراد صاحبان مشاغل کمک می کند تا به یک چشم انداز و دید کلی درباره آنچه در آینده ممکن است اتفاق بیوفتد برسند، این چشم انداز با استفاده از آنچه در حال و گذشته اتفاق افتاده به دست می آید.
تحلیل swot کمک می کند تا هر سازمان به اهدافی که در نظر دارد، با استفاده از استراتژی های خوب دست پیدا کند.
هنگامی که مهارت های اصلی یک موسسه شناخته شوند، وجه تمایز مثبت نسبت به بقیه رقیبان مشخص می شود، بنابراین یک موسسه می تواند از سایر رقیبان خود متمایز شود.
وقتی نقاط قوت سازمان شناخته شود می توان قدم بزرگی برای مقابله با تهدیدها برداشت، همین موضوع می تواند بیشتر از هر چیزی به خروج موفقیت آمیز از چالش های پیش رو کمک کند.
در صورتی که نقاط ضعف یک سازمان شناسایی شود می توان آنها را راحت تر از بین برد و از هر فرصتی در این زمینه استفاده کرد.
با مشخص شدن فرصت های احتمالی، سازمان می تواند از قبل؛ تصمیماتی را برای استفاده درست از آنها اتخاذ کند و از هر فرصتی برای رسیدن به موفقیت استفاده کند.
یکی از چهار عنصری که سوات برای آن برنامه ریزی دارد شناسایی تهدیدها است. در صورتی که یک موسسه تهدیدها را مشخص کند، می تواند برای جلوگیری از بروز و یا از بین برد آنها راهکارهایی را از قبل پیدا کند.
کم و کاستی های روش تحلیلی swot
می توان گفت هیچ استراتژی در این دنیا کامل و بی نقص نیست و مانند هر روش دیگری کم و کاستی دارد که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره می کنیم:
روش تحلیلی swot بیشتر از اینکه یک راه برای مقابله با مشکلات باشد، روشی برای تحلیل فرصت ها و تهدیدها است، به همین دلیل ممکن است برخی از صاحبان مشاغل دچار خود بزرگ بینی شوند یا برعکس به طور کلی اعتماد به نفس خود را از دست بدهند.
این امکان وجود دارد که یک مدیر تمرکز خود را بر روی داشته ها و نقاط قوت خود بگذار و مدیری دیگر تنها ضعف های خود را در نظر بگیرد جتی ضعف هایی که قبل از این روش چندان اهمیتی برایش نداشته اند.
تصور کنید یک موسسه نقاط قوت بالایی دارد و از این روش تحلیلی استفاده می کند، در این صورت به هر رویدادی به چشم یک فرصت نگاه می کنند و حتی سعی می کنند تهدیدها را به عنوان فرصت استفاده کنند، در مقابل ممکن است یک شرکت که دارای نقاط ضعف فراوان است فرصت ها را نیز به چشم تهدید نگاه کند.
از این رو می توان به روش سوات به عنوان یک ایده نگاه کرد نه به عنوان یک نقشه و راهنمای همه کاره. این روش به عنوان یک تحلیل سودمند شمرده می شود اما نباید بر یک عنصر از عناصر چهارگانه آن تمرکز خاص کرد.
همیشه مواردی وجود دارد که نمی توان بر آنها کنترل داشت از این لازم است با جریانات همسو شد و یک تصمیم درست برای روبرو شدن با آنها گرفت. مثلا شرایط اقتصادی، مالی، سیاسی و...
چگونه می توان از تحلیل swot استفاده کرد؟
همه ما می دانیم برای پیشبرد یک برنامه به یک استراتژی نیاز داریم، این مورد در همه زمینه ها چه خصوصی و چه کسب و کار صدق می کند، اما آن چیزی که بیشتر مردم نمی دانند این است که استراتژی خود دارای بخش های مختلفی است و اینکه چگونه باید این تحلیل سوات را استفاده کرد. به زبان ساده هر استراتژی شامل دو بخش می شود:
عوامل درونی و بیرونی.
در تحلیل swot متوجه می شوید نقاط قوت و ضعف آنالیز شده، معمولا جزء بخش درونی محسوب می شوند و فرصت ها و تهدیدها از جمله عوامل خارجی هستند. یکی از بهترین فواید تحلیل swot این است که علاوه بر کمک به حوزه کسب و کار به حوزه شخصی نیز کمک بزرگی می کند.
در ادامه به طریقه استفاده از این روش اشاره می شود:
نقاط قوت شما چیست؟
هنگامی که نقاط قوت خود را شناسایی کنید و با رقبا آنها را مقایسه کنید، بهتر می توانید عملکردتان را بررسی کنید. برای مثال اگر رقبای کاری شما محصولاتی با کیفیت ارائه می دهند، محصولات با کیفیت قبلی شما دیگر نقطه قوت محسوب نمی شود بلکه به عنوان یک ضرورت محسوب می شود. برای یافتن نقاط قوتتان می توانید ببینید چه عواملی شما را از بقیه متمایز می کنند و آنها را به عنوان برگ برنده در عرصه رقابت به کار بگیرید.
ارزیابی فرصت‌های پیش رو : شاید بهترین و لذت بخش ترین قسمت تحلیل swot پیدا کردن فرصت و به کار گرفتن آنها است. برای یافتن فرصت باید نسبت به وقایع اطراف خود آگاهی داشته باشید و در صورتی که بتوانید از فرصت ها به نحو احسنت استفاده کنید چندین قدم به هدف و موفقیت نزدیک می شوید، گاهی این فرصت ها می توانند یک رویداد عادی باشند.
تهدیدها را به فرصت تبدیل کنید: اگر می خواهید بدانید تهدیدهایی که سر راه شما هستند شامل چه مواردی اند باید سوالاتی را از خود بپرسید که شامل؛ چه مواردی سد راه هستند؟ عملکرد رقبای چگونه است؟ آیا بدهی هست که پرداخت نشده باشد؟ آیا تغییرات زندگی شامل ابعاد سبک زندگی، دولت و بازار و ... بازار را تهدید می کند؟ آیا استانداردهای مدنظر در حال تغییر است؟ آیا نقطه ضعفی وجود دارد که سبب وارد شدن ضربه شود؟
