در سونوگرافی های سه بعدی و چهار بعدی می توان تصویر کاملی از ظاهر نوزاد در مادرانی که زایمان طبیعی دارند، دید. ولی در حقیقت نوزاد کله مخروطی بیشتر شبیه تخم مرغ است. در واقع، سر گرد دوست داشتنی نوزاد حدود 7.62 سانتی متر بزرگتر از قطر دهانه رحم در مراحل پایان زایمان، است. چنانچه سر پس از عبور از کانال زایمان، کاملاً گرد نباشد، نگران نباشید. شکل سر همیشه مخروطی نمی ماند.
آیا شکل مخروطی سر جای نگرانی دارد؟
شکل عجیبوغریب سر نوزادتان نگرانکننده نیست. ولی به نظر می آید موضوع زیبایی باشد، به خصوص هنگامی که کودک بزرگ میشود. این موضوع بهعنوان قالبگیری موقعیتی شناخته میشود و زمان نگاه از کنارهها یا بالا قابلتوجه است. خوشبختانه، سر صاف هیچ نوع صدمه مغزی به وجود نمی آورد و رشد جسمی و ذهنی نوزاد را اصلاً تغییر نمیدهد.
شما والدین باید آگاه باشید، ولی نباید اصلا نگران باشید، چون این نگرانی لذت و هیجان پدر و مادر شدن را از بین میبرد. با بزرگ شدن نوزاد، کنترل سر و گردن او بهتر میشود و میتواند فشار وارد شده روی جمجمه را به صورت یکنواخت پخش کند.
نوکتیز یا مخروطی بودن سر نوزاد طی چند روز تا چند هفته بعد از تولد از بین میرود.
سر نوزاد به این علت مخروطی میشود که باید برای جا شدن در مجرای باریک زایمان فشرده شود. این فشرده شدن به این علت امکانپذیر است که استخوانهای نابالغ جمجمه هنوز به یکدیگر نچسبیدهاند. بعضی وقت ها نوزاد حتی بخش های متورم کوچکی روی استخوانهای سرش دارد که بازهم ناشی از فرایند زایمان است که از بین رفتن ورمشان امکان دارد چند هفته طول بکشد.
چه عواملی می توانند باعث مخروطی شدن سر نوزاد شوند؟
سر نوزاد میان 2 روز تا چند هفته بعد از زایمان به شکل گرد و دوست داشتنی بازمی گردد. با این حال عوامل دیگری وجود دارد که می تواند بر شکل سر نوزاد اثر بگذارد. مثل:
- خوابیدن در یک حالت
- فشار بر پشت جمجمه
- تغییر ندادن حالت سر کودک هنگامی که به پشت می خوابد
- بدشکلی های ناشی از ضربه یا ناهنجاری های ژنتیکی
آیا می توان شکل سر مخروطی نوزاد را اصلاح کرد؟
چنانچه شکل مخروطی سر فرزندتان بیش از اندازه ادامه پیدا کند، می توانید کارهایی برای اصلاح آن انجام دهید. ولی در این مدت از او عکس بگیرید و قبول کنید سر مخروطی خیلی با نمک است.
نباید نوزاد را به مدت زیاد به پشت و روی سرش بخوابانید چون امکان دارد باعث پلاژیوسفالی یعنی صافی پشت سر گردد.
کودک را در طول روز در حالت های گوناگون بگذارید و او را با حرکت دادن موبایل یا اسباب بازی های دیگر به تغییر حالت تشویق کنید.
همین طور می توانید نوزاد خود را معمولا در کریر بگذارید تا فشاری به پشت سر او وارد نشود. برای تغییر وضعیت زمانی که بیدار است، از تاب و صندلی کودک استفاده کنید. برای شیردهی او را در حالت های های گوناگون بخوابانید.
نوزاد را به مدت کافی روی شکم بخوابانید. این نوع خوابیدن به رشد قوی عضلات گردن و کمر کمک می کند. به این ترتیب نوزاد کنترل بیشتری روی سر خود دارد و می تواند فشار سر را به صورت مساوی تقسیم کند.
چنانچه باز هم نگران هستید، با متخصص کودکان و نوزادان مشورت کنید. پزشک شیوه های گوناگونی از جمله فیزیوتراپی یا کلاه مخصوص را برای تغییر شکل سر پیشنهاد می کند.