فشار روانی در نوجوانی به صورت ناگهانی افزایش پیدا می کند. نوجوانی دوران پیچیدهای است که اشخاص در آن تغییرات بسیاری را هم از لحاظ فیزیکی و هم روحی روانی در خود احساس می کنند. نوجوان از کودکی خود فاصله گرفته است اما هنوز نمی تواند یکسری کارها را به تنهایی انجام بدهد. پس امکان دارد در این دوران فشارهایی را تجربه کند که در این زمان ها شیوه برخورد والدین مهم است.
علایم نگرانی و فشار روانی در نوجوانان چیست؟
علایم فشار روحی در نوجوانان به دلیل بالا رفتن مسئولیت ها در مورد تکالیف درسی یا هویت جنسی و .... مشکلاتی دیده می شود. در بعضی از نوجوانان نگرانی باعث نا امیدی و افسردگی می شود . برای این که کودک بتواند با نگرانی ها و اضطراب ها کنار بیاید و راه حل های موثر و سازنده برای مشکلاتش پیدا کند باید از سوی خانواده و مدرسه و جامعه یاری شود.
با اهمیت ترین اثرات نگرانی و فشار روانی در نوجوانان
نگرانی و فشار روانی در نوجوانان وسیع می باشد و به شکل های گوناگون خود را نشان خواهد داد. مهم ترین اثرات آن عبارتند از:
نشانه های احساسی
اشخاص دارای استرس هیجان زده و ذوق زده نخواهند شد. بیشتر این افراد غمگین و افسرده به نظر می آیند. نوجوانانی که از این مشکل رنج می برند گوشه گیر، کج خلق، آشفته و پریشان هستند و با کوچک ترین موضوعی هر چند پیش پا افتاده برافروخته و عصبانی خواهند شد. چنانچه در پیرامون خود دختر یا پسری با این ویژگی ها سراغ دارید احتمالا از این مشکل رنج می برد.
مشکلات جسمانی
برخی از نوجوانان در برابر فشار روانی دچار مشکلات جسمانی میشوند. موضوعاتی مثل سردردهای اضطرابی مخصوصا میگرن، مشکلات گوارشی، تنفسی و به ویژه حساسیتهای پوستی از جمله مسائلی هستند که تا اندازه ای به علت فشار روانی به وجود می آیند. این شرایط مخصوصا برای نوجوانانی پیش میآید که ظاهرا آرام هستند و خیلی توانایی حرف زدن از اضطرابهایشان را ندارند.
نشانه های رفتاری
شایع ترین و رایج ترین نشانه های این مشکل به صورت تغییر در خلق و خو و رفتار نشان داده خواهد شد. شکل گیری عادت های عصبی مثل جویدن ناخن، بی قراری به شکل قدم زدن های بی هدف و مقصد از آن جمله می باشند و یا ممکن است خواب فرد به شدت زیاد و یا به شدت کم شود.
علائم شناختی
عدم توانایی شناختی در نتیجه بروز اضطراب و دلواپسی در این گروه سنی رخ خواهد داد. مهم ترین تاثیر بر روی حافظه آنان خواهد بود. به طور مثال زمانی که دختر یا پسر ۱۲ تا ۱۶ ساله شما وظایفی که بر عهده او گذاشته اید را پشت گوش خواهد انداخت علامت تاثیر استرس بر حافظه او می باشد. از دست دادن تمرکز، دید و نگرش منفی نسبت به افراد و موضوعات و همین طور قضاوت های غیر منطقی و نادرست از نشانه ها و نشانه های دیگر شناختی است.
از دیگر نشانه های وجود نگرانی و فشار روانی در نوجوانان، غیر منطقی بودن، کاهش یا افزایش شدید وزن، بی توجهی به ظاهر خود و حس ناامیدی و تنهایی در آنان می باشند.
علل فشار روانی نوجوان
سازگاری با شرایط جدید
نوجوان دیگر یک کودک نیست. آنها در حال تبدیلشدن به یک بزرگسال هستند. همین مسئله میتواند فشار روانی زیادی را به دنبال داشته باشد. ترس از مواجه شدن با مسائل دنیای بزرگسالان و همینطور بیتجربه بودن در حل کردن این مشکلات از جمله دلایلی است که سبب نگرانی نوجوان میشود.
فشار روانی نوجوان و هویت پیدا کردن
نوجوانی هنگامی است که فرزند شما به دنبال هویت معلومی برای خود میگردد. این شرایط سبب میشود که آنها فشار روانی زیادی را تجربه کنند. آنها امکان دارد هر زمان به دنبال مسیر جدیدی بروند. و سؤالات زیادی در ذهنشان شکل میگیرد. شاید بتوان گفت که رسیدن به یک هویت معلوم مهمترین تکلیف سالهای نوجوانی است. هنگامی که نوجوان این تکلیف را تمام میکند خیلی از تعارضهای درونی حل شده و فشار روانی شخص هم کمتر میشود.
اختلاف با پدر و مادر
نوجوانی دورانی از سن است که خیلی از والدین با فرزندشان اختلاف پیدا میکنند. این اختلافها میتوانند علل گوناگونی داشته باشد. ولی بدون توجه به علت این اختلافها، وجود تنش میتواند اضطراب زیادی را در فرزند شما به وجود آورد.
راه حل هایی برای کاهش فشار عصبی و روانی نوجوان
برقراری ارتباط با نوجوان
یکی از مهمترین موضوعاتی که میتواند فشار روانی نوجوانی را کاهش بدهد این است که والدین رابطه خوبی با نوجوان داشته باشند. همان گونه که گفتیم اختلافهای میان والدین و فرزندان میتواند اضطراب زیادی را برای آنها به وجود بیاورد. به همین علت است که هرچقدر شما بتوانید رابطه خود را با نوجوان بهتر کنید به کمشدن تعارض در آنها کمک کردهاید. در حقیقت شما با این کار سبب میشوید که فرزندتان حداقل از طرف ارتباط با پدر و مادر مشکلی را تجربه نکند.
فرزندتان را قبول کنید
یکی از مهمترین اصول رابطه با دیگران این است که شما آنها را همان گونه که هستند قبول کنید. زمانی که شما فرزندتان را دقیقاً همان گونه که هست بخواهید و این را به او هم نشان بدهید امنیت روانی زیادی را برای او به وجود خواهید آورد. در چنین شرایطی نوجوان حس میکند که حتی چنانچه کار اشتباهی انجام بدهد باز هم حمایت و محبت اطرافیان را دارد. این مسئله سبب میشود که آنها فشار روانی کمتری را تجربه کنند.
ورزش کردن
سبک زندگی سالم و به ویژه ورزشکردن یکی از مهمترین نکات در کاهش فشار روانی است. به همین علت شاید بهتر باشد حداقل 20 دقیقه ورزش روزانه را در برنامه نوجوان قرار دهید. این کار به جز اینکه اضطراب را پایین می آورد احساسات روحی مثبت را هم در آنها تقویت میکند.
پرکردن اوقات فراغت
بیکاری یکی از مشکلاتی است که میتواند اضطراب را به همراه داشته باشد. احتمالاً این را تجربه کرده باشید که همه ما در چنین زمان هایی درگیر فکر و خیالهای گوناگون میشویم. همین طور هریک از ما به تفریح و صحبتکردن با دوستان احتیاج داریم. این کار میتواند انرژی ما را برای فعالیت بیشتر کند. در نتیجه یکی از راه حل ها برای کاهش فشار روانی نوجوان این است که برنامه مناسبی برای اوقات فراغت او در نظر بگیرید.