جلوگیری از سکته مغزی موضوعی حیاتی برای حفظ سلامت و تندرستی است. با اتخاذ تدابیر پیشگیرانه ساده، میتوانید خطر ابتلا به این بیماری را به طور قابل توجهی کاهش داده و از بروز عواقب جبرانناپذیر آن در امان بمانید. در این مقاله از رشت گشت به بررسی راهکارهای پیشگیری از این عارضه خطرناک میپردازیم.
سکته مغزی زمانی اتفاق میافتد که چیزی جریان خون به مغز شما را قطع یا کاهش دهد. با قطع اکسیژن و مواد مغذی، بافتهای مغزی شما دچار آسیب جدی میشوند که اغلب میتواند منجر به عواقب جبرانناپذیر شود. نگرانکنندهترین موضوع این است که تعداد افرادی که از سکته مغزی رنج میبرند در حال افزایش است و میلیونها نفر در معرض خطر هستند. با وجود این، بسیاری از افراد کارهایی را که باید برای پیشگیری از آن انجام دهند نادیده میگیرند.
برخی از علل سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی یا همان حادثه عروقی مغزی (CVA) زمانی اتفاق میافتد که لختهای خون مانع از جریان خون در بخشی از مغز شود. به عبارت دیگر، این امر باعث مرگ سلولهای مغزی شده و عواقب بسیار جدی به دنبال دارد. اکثر این موارد ناشی از انسداد یکی از شریانها (سکته ایسکمیک) است. علاوه بر این، رگهای خونی پاره شده نیز میتوانند باعث سکته مغزی یا قطع موقت جریان خون به مغز شوند.
عوامل خطر
داشتن شرایط خاص و سبک زندگی کمتحرک احتمال ابتلا به سکته مغزی را به طور قابل توجهی افزایش میدهد. برخی از مهمترین عوامل خطر عبارتند از:
• اضافه وزن یا چاقی
• نداشتن فعالیت بدنی
• مصرف بیش از حد نوشیدنیهای الکلی
• استفاده از مواد مخدر غیرمجاز مانند کوکائین یا مت آمفتامین
• داشتن کلسترول بالا
• ابتلا به فشار خون بالا
• اعتیاد به دخانیات
• آپنه خواب
• دیابت
• ابتلا به سایر مشکلات قلبی عروقی: نارسایی قلب، نقص قلبی، عفونت قلب و غیره
علائم سکته مغزی
آگاهی از برخی از علائم سکته مغزی برای رسیدگی به وضعیت اورژانسی به محض مشاهده آن ضروری است. اگرچه این علائم میتوانند به روشهای مختلفی بروز پیدا کنند، اما برای بهبود وضعیت، دریافت کمک فوری اهمیت دارد. در اینجا برخی از رایج ترین علائم آورده شده است:
• مشکل در صحبت کردن یا درک صحبت دیگران
• فلج یا بی حسی در صورت، بازوها یا پاها
• مشکل در دیدن با یک یا هر دو چشم
• سردردهای شدید
• تهوع، سرگیجه و استفراغ
• مشکل در راه رفتن و از دست دادن تعادل
راهکارهای پیشگیری از سکته مغزی
برای اینکه جزو گروه پرخطر نباشید، میتوانید از همین حالا برای پیشگیری از سکته مغزی اقدام کنید. در واقع، هر فردی، حتی فردی که سالم به نظر میرسد، باید برای مراقبت از سلامت مغز و قلب خود برخی از دستورالعملها را دنبال کند.
1. ورزش کنید
فعالیت بدنی یکی از موثرترین عادات برای پیشگیری از سکته مغزی است. اختصاص دادن ۱۵۰ دقیقه در هفته برای ورزش کردن کافی است تا از مزایای آن بهرهمند شوید. این کار را میتوانید در پنج جلسه ۳۰ دقیقهای انجام دهید، برای مثال. برخی از فعالیتهای توصیه شده عبارتند از:
• دوچرخهسواری
• طناب زدن
• پیادهروی سریع
• شنا
• شرکت در کلاس زومبا
• وزنهبرداری
2. کلسترول خود را کنترل کنید
هیپرکلسترولمی یا کلسترول بالا یکی از دلایل اصلی سکته مغزی است. از آنجایی که کلسترول مادهای است که در عروق شما جمع میشود، میتواند باعث انسداد شود که منجر به حمله میشود. برخی از راههایی که میتوانید کلسترول خود را تحت کنترل نگه دارید عبارتند از:
• محدود کردن مصرف چربی و منابع کلسترول
• ورزش منظم
• افزایش مصرف فیبر
• حفظ وزن سالم
3. رژیم غذایی سالم داشته باشید
فراهم آوردن یک رژیم غذایی مناسب برای محافظت از سلامت مغز شما ضروری است، پس در درجه اول باید بر رژیم غذایی خود تأکید داشته باشید. پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و کنترل کالری به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سکته مغزی را کاهش میدهد. بنابراین، حتما:
• میوه و سبزیجات تازه فراوان بخورید.
• وعدههای غذایی کوچکتر را پنج یا شش بار در روز میل کنید.
• مصرف غذاهای فرآوری شده و نمک را محدود کنید.
• آب فراوان بنوشید.
• به میزان متوسط پروتئین و کربوهیدرات مصرف کنید.
4. سیگار را ترک کنید
سموم موجود در سیگار به طور مستقیم بر سلامت عروق شما تأثیر میگذارد. سیگار با تخریب و سخت شدن عروق، خطر لخته شدن خون، بیماری عروق کرونر و آنوریسم را افزایش میدهد. بنابراین، ترک سیگار نه تنها یک گزینه، بلکه یک ضرورت است.
5. فشار خون خود را کنترل کنید
فشار خون بالا یا دورههای پراکنده فشار خون بالا، مهمترین عامل خطر برای ابتلا به سکته مغزی است. بنابراین برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری، پیروی از دستورالعملهای پزشک برای حفظ فشار خون در سطح سالم ضروری است.
6. وزن سالمی را حفظ کنید
افراد دارای اضافه وزن و چاقی یکی از گروههای پرخطر برای این بیماری جدی هستند. تجمع چربی بر گردش خون تأثیر میگذارد و خطر لخته شدن خون و آسیب به عروق را افزایش میدهد. اگر شاخص توده بدنی (BMI) شما بیشتر یا مساوی ۳۰ باشد، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و مغزی در شما بیشتر است. بنابراین، بهتر است BMI خود را زیر ۲۵ نگه دارید.
همانطور که میبینید، اتخاذ این عادتهای سالم به همراه کنترل و نظارت بر وضعیت فعلی شما، بهترین راهها برای پیشگیری از سکته مغزی هستند. به طور مشابه، اگر هر یک از عوامل خطر اصلی را دارید، معاینات منظم با پزشک ضروری است.
سوالات متداول درباره جلوگیری از سکته مغزی
1. سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی زمانی اتفاق میافتد که جریان خون به بخشی از مغز قطع یا کاهش یابد. این امر میتواند منجر به آسیب مغزی یا مرگ سلولهای مغزی شود. سکته مغزی یک فوریت پزشکی است و نیاز به مراقبت فوری دارد.
2. اگر فکر میکنم سکته مغزی دارم چه باید بکنم؟
اگر فکر میکنید خودتان یا شخص دیگری دچار سکته مغزی شدهاید، فوراً به اورژانس مراجعه کنید. هر ثانیه که میگذرد، سلولهای مغزی بیشتری ممکن است آسیب ببینند.
3. آیا سکته مغزی قابل درمان است؟
بله، سکته مغزی با درمان مناسب قابل درمان است. با این حال، هرچه زودتر درمان را شروع کنید، احتمال بهبودی کامل بیشتر میشود.
4. انواع مختلف سکته مغزی چیست؟
سه نوع اصلی سکته مغزی وجود دارد: سکته ایسکمیک، سکته هموراژیک و سکته گذرا ایسکمیک (TIA).
5. آیا میتوانم از سکته مغزی دوم جلوگیری کنم؟
بله، با انجام برخی تغییرات در سبک زندگی، مانند کنترل فشار خون، کلسترول و قند خون، میتوانید از سکته مغزی دوم جلوگیری کنید. همچنین باید به طور منظم با پزشک خود ملاقات کنید و تمام داروهای تجویز شده را مصرف کنید.
سخن آخر
داشتن یک سبک زندگی سالم یکی از مهمترین کارهایی است که میتوانید برای حفظ سلامت خود و کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی انجام دهید. با خوردن غذاهای سالم، ورزش منظم و حفظ وزن سالم میتوانید خطر ابتلا به این بیماری جدی را به طور قابل توجهی کاهش دهید. اگر در مورد خطر ابتلا به سکته مغزی خود نگران هستید، با پزشک خود صحبت کنید. آنها میتوانند به شما کمک کنند تا خطر خود را ارزیابی کنید و در صورت نیاز تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید.