کلوچه فومن
تاریخچه کلوچه سنتی فومن به صد سال پیش برمی گردد. صد سال پيش شخصي به نام كربلايي محمود بهجت عازم كربلا مي‌شود و پاي به كارگاه كوچكي مي‌گذارد كه عطر دلپذيري از آن به مشام مي‌رسيد. وي طرز پخت شيريني را مي‌پرسد. زماني كه به ايران بازمي‌گردد كنار نانوايي خود شروع به پخت كلوچه‌هايي شبيه به آن شيريني مي‌كند. از آن زمان به بعد اين سنت در فومن رواج پيدا كرده است.
منطقه گيلان، در قديم كلوچه فومني را «قند كلوچه» می نامیدند، چون شيرين بود. در گذشته به جاي شكر از قند استفاده مي‌كردند. قند را مي‌كوبيدند تا براي استفاده در كلوچه آماده شود. كم‌كم پخت اين كلوچه گسترش پيدا كرد و نانواهاي ديگر نيز دستور تهيه كلوچه فومن را ياد گرفتند.
نحوه شکل گیری کلوچه فومن
در گذشته این کلوچه تنها در شهر فومن و شهرهاي اطراف، شهرت داشت و تمام مناطق كشور آن را نمی شناختند. بعدها مسافرت‌هاي داخلي زياد شد و كلوچه فومن شهرت پيدا كرد. حتي جهانگردان پس از ورود به فومن كتابچه‌هايي دارند كه در آن عكس كلوچه فومني به چاپ رسيده آنها به مغازه‌های کلوچه فروشی مراجعه می‌کنند و به زبان خود «فومن كوكي» مي‌خواهند.
شکل و مزه کلوچه فومن
کلوچه فومن، نوعي نان شيرين و مغزدار است که روي آن با وسيله مهر مانندي منقوش مي شود. سپس همچون نان‌هاي عادي در درون کوره پخت می گذارند. این کلوچه خوشمزه، به واسطه عطر و طعمشظرفداران زیادی دارد و هم اکنون شهرتي به وسعت ايران دارد.
اين کلوچه هويت و اصالت کاملا ايراني دارد و همان طور که از نامش پيداست، متعلق به شهرستان فومن يکي از شهرستان‌هاي استان گيلان است. البته امروزه در جاهاي مختلف اين استان پخت مي‌شود، اما خاستگاه اصلي آن شهر فومن است و امروزه هر گردشگر و مسافري که از اين شهر گذر مي کند، اين کلوچه را به عنوان سوغات به شهر خود مي‌برد. برخي افراد مي‌پندارند که کلوچه سنتي فومن محصول کار زنان اين منطقه است که در گذشته به صورت خانگي پخت مي‌شد. اين محصول همواره از چندين سال پيش به شکل سنتي در کوره‌هاي آجري پخت مي‌شد و با گذشت زمان، تنها فروشگاه‌هاي عرضه محصول بيشتر شده است.
نحوه عرضه محصول
کلوچه فومن هرچند که یکی از معروف‌ترین و شاید بتوان گفت مهمترین سوغات شهرتان فومن است. اگرچه این محصول طرفداران و علاقمندان خاص خود را دارد اما لازم است قدری به بسته‌‌بندی و ظاهر بسته‌های این محصول نیز مورد توجه قرار گیرد تا بتواند نقش موثرتری در مورد جذب توریست و مسافران داشته باشد.
درخصوص بسته‌بندي اين محصول و عرضه به مشتري بايد گفت که اين محصول در بسته‌هاي بسيار ساده و مستطيلي شکل معمولي همچون شيريني‌هاي قنادي با اندک تفاوت در گرافيک آن به فروش مي‌رسد. به نظر فروشندگان با گذر زمان حتي کيفيت محصول هم افت کرده است. به دليل زياد شدن فروشگاه‌ها رقابت، روند تبليغات براي فروش بيشتر محصول و جذب مشتري به سمت رشد و تکامل پيش رفته است.
اما در اين ميان تبليغات تمام فروشگاه‌ها به يک اندازه بوده و کمترخلاقيت و نوآوري به چشم مي‌خورد. تقريبا تمام شهر فلکسي‌ها و تبليغات يک شکل که در تمامي آنها کلوچه فومن، مجسمه آناهيتا و مجسمه‌هاي پارک فومن عضو تصويري ثابت مي‌باشند. اين موضوع حتي در بسته‌هايشان نيز به چشم مي‌خورد. عدم وجود بسته بندي مناسب براي سوغات پر مخاطب يکي از بزرگ ترين نقطه ضعف هاي اين محصول است.
توسعه و توجه به سنت فومن
با وجود تمام اين مشکلات بايد سعي کرد تا فرهنگ بسته بندي در اين مناطق جايگاه خود را بيابد. همچنین با رفع مشکلات جانبي، فروشندگان و مصرف کنندگان را نسبت به اين فرهنگ ترغيب و تشويق نمود. براي نمونه با طراحي پکینگ مقرون به صرفه از نظر هزينه هاي چاپي و گرافيکی می توان گامي موثر برداشت.
و اين امر تلاش مسوولين به خصوص سازمان گردشگري و طراحان نوانديش و خوش ذوق را طلب مي کند. در فصول مختلف سال گردش‌گران و توريست هاي بسياري از اين مناطق ديدن مي کنند. به تبع سرمايه گذاري بر روي بسته بندي سوغات اين منطقه به ميزان زيادي در جذب توريست و افزايش درآمد منطقه موثر است. در نهايت ايجاد فرصت هاي شغلي جديد براي ساکنان بومي اين منطقه را در پي خواهد داشت.
اگر بخواهيم آداب و غذاهاي سنتي و ديرينه زادگاه خود را حفظ کنيم، بايد برای ماندگاري اش موانع پيش روي را برداريم.
شب کجا بمونیم؟
حال که به تاریخچه کلوچه سنتی فومن پی بردید و روز را به پایان رسانده‌اید، باید برای اقامت تان نیز فکری بکنید. می توانید برای دیدن سایر مناطق دیدنی گیلان، همچون قلعه رودخان و ماسوله بروید و در شفت از اقامتگاه بومگردی گیلمار دیدن فرمایید و پس از صرف یک غذای دلچسب و خوشمزه، شب را در آنجا اقامت کنید و از تفریحات داخل بومگردی نیز لذت ببرید.
